Gezelschapsspellen

Iedereen heeft wel een sprankelende herinnering aan een legendarische spelletjesavond.

Die keer dat je als kind uit vreugde de pionnen over tafel gooide, nadat je éíndelijk je broer of zus wist te verslaan. Toen je samen met je vrienden iéts te veel opging in een andere wereld, zoals die van Zombicide. Of die ene keer dat je een volledige nacht oversloeg, omdat games zoals Twilight Imperium of Gloomhaven (dat al snel 90 uur kan duren!) net wat belangrijker waren dan je nachtrust.

Zie het maar als het bewijs dat een goed gezelschapsspel families en vrienden nog dichter bij elkaar kan brengen!

Het leuke is dat gezelschapsspellen voor volwassenen tegenwoordig zo uiteenlopend zijn, dat er werkelijk voor iedere liefhebber een geschikt spel bestaat. En dat zie je ook  terug in de cijfers. De afgelopen jaren is het fenomeen  gezelschapsspellen spelen populairder geworden dan ooit.
De Engelse krant The Guardian gaat zelfs zo ver dat het onze tijd bestempelt als “het gouden tijdperk voor bordspellen”.

De enorme interesse van het grote publiek gaat zelfs zo ver dat celebrities steeds vaker naar buiten brengen hoe hun passie voor gezelschapsspellen eruitziet. Voor acteurs Wil Wheaton en Felicia reden genoeg om een populaire YouTube-serie te starten: Table Top (zoals de Engelse term voor gezelschapsspellen luidt).

Beroemdheden nemen het in deze YouTube video's tegen elkaar op - met honderdduizenden kijkers per video - waardoor menig bordspellen top 10 lange tijd bestond uit de spellen die in de video’s werden behandeld.
Celebrities speelden er onder meer Betrayal Legacy, Blood Rage en Dead of Winter: A Crossroads Game. Maar ook games zoals Flash Point: Fire Rescue, Tokaido en Zombicide hebben een enorme spike gehad, en behoorden tot de populairste gezelschapsspellen, nadat zij in de show werden gespeeld.

Bordspellen

Het is voor sommige mensen misschien een vreemde gewaarwording. Want is dit nou dé manier om je vrije tijd door te brengen? Uren en uren zijn we in de weer met de poppetjes voor ons op de tafel. Op zoek naar de winnende tactiek.

Waarschijnlijk ligt het er dik bovenop (want; best logisch voor een bordspellenwinkel). Maar.. Wij houden van bordspellen! 

En vele andere met ons. Probeer dit feitje eens tot je te nemen: gezelschapsspellen en bordspellen zijn tegenwoordig één van de meest gefinancierde projectcategorieën van crowdfunding platform Kickstarter! The Witcher: Old World of Zombicide Black Plague kunnen wij nu allemaal spelen omdat er genoeg geld werd opgehaald via crowdfunding. Om een idee te geven hoe bizar groot de beste gezelschapsspellen zijn: The Witcher haalde maar liefst €6.552.525,00 op.

Benieuwd welke bordspellen en uitbreidingen jij het beste kan aanschaffen dit jaar? En wat de leukste bordspellen voor 2 personen of meer zijn? Lees dan snel verder.

Strategische Bordspellen

Hoe komt het nou precies  dat wij - en honderdduizenden met ons - geen genoeg kunnen krijgen van strategische bordspellen?

Niet alleen omdat de beste bordspellen vaak een heerlijke afleiding en hobby zijn, maar ook omdat we er veel van kunnen leren.

Wat we daarmee bedoelen? Strategische bordspellen hebben niet één manier om te spelen; maar er zijn meestal vele (geldige) benaderingen om te spelen en te winnen. De ene past misschien beter bij je stijl, of persoonlijkheid. Maar tegelijkertijd moet je je strategie voortdurend blijven aanpassen. En juist dat is de reden dat bordspellen volwassenen blijven boeien.

We kunnen namelijk een aantal belangrijke lessen leren over strategie, en (tenminste, dat denken wij..) over het leven. En dan bedoelen we niet een les over relaties, omdat een potje Cthulhu Wars uit de hand is gelopen op een regenachtige zaterdag. Wat we bedoelen is dat je strategische bordspellen kunt zien als een metafoor. Je leert er plannen, keuzes maken, en (soms) afstand nemen van dingen die je liefhebt. Net als in het echte leven dus.

Goed, uiteindelijk zoek je bij je favoriete bordspellen winkel natuurlijk de nodige tips. Omdat jij zeker wilt zijn dat je volgende aankoop één van de beste bordspellen ooit is.  Zoek je een populair spel dat je eerder hebt gezien in de bordspellen top 10, of misschien een bordspel voor 2 personen rondom je favoriete boek of universum? Wat het ook is - wij helpen je maar al te graag op weg.

Voorbeelden van populaire strategische bordspellen (en uitbreidingen!)

• Brass Birmingham. Win jij de concurrentiestrijd winnen, als ondernemer tijdens de Engelse industriële revolutie? Door de experts wordt dít spel gezien als een waar meesterwerk: Brass Birmingham. Niet alleen omdat liefhebbers zoals wij het zien  als één van de  leukste bordspellen voor volwassenen van onze tijd, maar ook omdat het verschillende awards heeft gewonnen, waaronder de Golden Geek.
  
  
• Mage Knight Ultimate Edition. Het Mage Knight universum komt je misschien wel bekend voor. Door de gelijknamige spellen, maar er zijn ook de boeken; comics - noem het maar op. De keuze in het spel is als volgt: word je een weldadige leider, of een brutale dictator?
  
  Het leuke is dat spel deckbuilding en traditionele bordspel mechanismen combineert. Het wordt mede daarom vaak beschouwd als één van de beste bordspellen ooit gemaakt die je in je eentje kunt spelen (maar, don’t worry, het is net zo goed geschikt als een gezelschapsspel voor 2 of meer),
  
  
• Twilight Imperium: De leuke bordspellen van Twilight gaan echt al decennialang mee. Een iconisch merk inmiddels dus, ontworpen door de enige echte Christian T. Petersen - een held in de wereld van zowel sciencefiction als de strategische bordspellen.
  
  Twilight Imperium en haar kleinere zusje - de uitbreiding Twilight Imperium: Prophecy of Kings -  combineren sciencefiction en space opera (dat is een subgenre, waarbij de actie zich afspeelt in de ruimte, het liefst zo ver mogelijk weg). Klinkt als iets voor jou?
  
  
• Cthulhu Wars: Cthulhu Wars is een strategisch bordspel met een wel héél interessante verhaallijn. De spelers nemen de rol in van aliens en goden uit de Cthulhu-mythos, gecreëerd door schrijver H.P. Lovecraft.
  
  In zijn verhalen - en dus ook in het spel - draait het om de god Cthulhu. Hij heeft een under-dog positie binnen de mythos (dat betekent: hij is niet de machtigste of belangrijkste van alle goden, maar wel de meest spraakmakende). Cthulhu Wars is een combinatie van strategisch gamen en Lovecraftiaanse horror, met als kers op de taart: de prachtige monsterfiguren waar je mee mag spelen.
  
  Juist omdat deze spellen al zó lang meegaan, kun je je pret niet op. Er zijn, in tegenstelling tot veel nieuwe bordspellen, de nodige populaire uitbreidingen beschikbaar, zoals Cthulhu Wars: Cosmic Terrors Pack (Cosmic Terrors zijn nieuwe, neutrale, maar bijzonder krachtige monsters) en de Cthulhu Wars: Ancients Expansion (met daarin een nieuwe menselijke factie).
  
  
• Gloomhaven: Door menig gezien als één van de beste bordspellen ooit gemaakt. Iemand dit het spel niet zo goed kent vraagt zich nu misschien af: “wat maakt het dan precies zo bijzonder?”. Nou, ten eerste zorgt dit bordspel voor gegarandeerd uren, en zelfs dagen aan speeltijd. Je raakt letterlijk zo verloren in de verhaallijnen dat je de tijd vergeet.
  
  Het bordspel staat bij de kenners verder vooral bekend om het gevechtssysteem. In plaats van dobbelstenen te gooien om het succes van een aanval te meten, trek je tijdens gevechten uit een kaartspel. Het is daardoor veel meer role-playing dan andere strategische spellen, omdat je de karakters en je acties op duizenden manieren kan ontwikkelen.
  
  
• Gek van zombies? Wij ook! Zombicide is een coöperatief bordspel voor 1 tot 6 spelers (en geschikt voor 14 jaar en ouder). Het begin is meteen al tof: je kiest als karakter je wraakzuchtige overlevende van een zombie-apocalyps! Vervolgens neem je het samen met je medespelers op tegen de zombies.
  
  Ook voor Zombicide geldt dat de keuze reuze is. Wat we daarmee bedoelen? Er zijn talloze uitbreidingen beschikbaar voor dit top bordspel.. Van een Braziliaanse expansion Zombicide: 2nd Edition – Rio Z Janeiro (zombies door de favela's!) tot een terugblik naar de middeleeuwen in Zombicide Black Plague.

Worker Placement bordspellen

Worker Placement spellen. “Oké?”, denk je nu waarschijnlijk. “Wat zijn dit dan en wat maakt het zo leuk?”.

Worker Placement zou je letterlijk kunnen vertalen als "werkers plaatsen".
Klinkt misschien wat vaag, maar je moet je voorstellen dat de werker je pionnen of meeples (poppetjes) zijn. Nou, een fictief voorbeeld: wil je een boerderij bouwen? Dan moet een werker gaan timmeren. Wil je een nieuw schaap? Dan is het tijd voor een werker om naar de markt te gaan.

Begrijp je het principe?

Met deze acties verdien je weer punten. Je kunt Worker Placement spellen daarom zien als een sub-genre van de strategische bordspellen. Je moet namelijk veel plannen en strategisch kunnen denken om te winnen. Het doel is om de meeste punten te verdienen door de acties slim te kiezen en te combineren.

Voorbeelden van populaire Worker Placement bordspellen

• Everdelll draait om de gelijknamige vallei. Hierin leeft een beschaving van boswezens (dieren). Het leuke is dat je je als speler echt onderdeel voelt van de vallei: je bouwt steden bouwen met de dieren en middelen.
  Interessant feitje: het spel is de winnaar van meerdere awards! En daarom door velen - inclusief ons - gezien als een aanrader voor iedere liefhebber van Worker Placement spellen.
  
  Wat het zo bijzonder maakt? We kunnen niet anders zeggen dat Everdell oprecht een leuke, meeslepende ervaring is. Je kunt duidelijk zien hoeveel tijd en aandacht er aan dit spel is besteed. Van de spelregels tot de kaarten en verschillende designs van het spel. Voor een liefhebber zijn juist dat de elementen die het tot één leukste bordspellen van de afgelopen tijd maakt.
  
  Op zoek naar nog meer Everdell-speelplezier. Bij SpellenVariant hebben we een aaneenschakeling aan uitbreidingen beschikbaar.
  
  Onze tip: Kies voor Everdell: The Complete Collection, net zoals veel andere slimme fans. Zo heb je niet alleen het originele spel in huis, maar direct de uitbreidingen zoals Everdell: Newleaf (Everdell heeft z’n eerste treinstation!) en het mysterieuze Everdell: Mistwood. De uitbreidingen zijn natuurlijk ook los verkrijgbaar.
  
  Nog één ding: Ook Everdell is weer zo’n spel dat je alleen kunt spelen, maar ook als een gezelschapsspel voor 2 of meer.
  
  
• Een ander voorbeeld is het bekroonde Dune: Imperium. Dit is één van onze favorieten. Niet alleen omdat we fan zijn van de Dune-wereld (bekend uit bijvoorbeeld de blockbuster film uit 2022), maar vooral omdat Imperium verschillende soorten gameplay weet te combineren: Worker Placement en Deckbuilding, samengebracht in een diepgaand strategisch bordspel.
  
  Ben je om? Probeer dan ook de uitbreidingen Dune: Imperium – Immortality en Dune: Imperium – Rise of Ix eens!

Area Control bordspellen

Weet je nog vroeger. Wereldveroverend Risk? Hoe heerlijk het voelde het om steeds meer landen tot je te nemen. De hebzucht die het je gaf (en de spanning in de kamer) nam je op de koop toe.

Risk was één van de eerste zogenaamde Area Control bordspellen. Een Area Control (of ‘gebiedscontrolespel’) is  simpelweg een gezelschapsspel waarbij jij  probeert de heerschappij over een specifieke regio op een bord te krijgen.

Tegenwoordig is dit genre veel verder doorontwikkeld en kom je de meest te gekke spellen tegen in je bordspellen winkel.

Voorbeelden van Area Control bordspellen

• Eclipse: Second Dawn for the Galaxy: Misschien wel het beste ruimteverkennings spel dat ooit is gemaakt! Én alom beschouwd als één van de beste gezelschapsspellen van de afgelopen jaren.
  Dit is echt een Area Control spel pur-sang. Je probeert namelijk de controle over een enorme interstellaire beschaving te krijgen.
  
  
• Cthulhu Wars: Cthulhu Wars komt je waarschijnlijk bekend voor. Dat kan kloppen, want dit spel benoemden we al eerder in ons lijstje met beste strategische bordspellen! Met jouw ‘factie’ probeer je zoveel mogelijk land te veroveren.
  
  Waarom we zo verschrikkelijk gek zijn op Cthulhu War?  Je hebt de complete ervaring van een“dudes-on-a-map” spel, maar tegelijkertijd krijg je veel meer spelplezier in korte tijd, als je het vergelijkt met andere Area Control spellen. Een potje valt namelijk prima te spelen in één uur tijd!
  
  Op zoek naar de nieuwste Cthulhu: Death May Die uitbreidingen? Bestel nu snel Cthulhu: Death May Die – Fear of the Unknown

Deck Building gezelschapsspellen

Dit is nou waar wij gelukkig van worden. Een combinatie tussen Trading Card Games, waarin het samenstellen van je deck - je kaartenverzameling - het allerbelangrijkste is, en strategische gezelschapsspellen.

Hoe is dit spelgenre ooit ontstaan? Dat komt vooral door het kaartspel Dominion, uit - alweer een tijd geleden - 2008. Spelontwerper Donald X. Vaccarino introduceerde destijds een volledig nieuwe ervaring, door het ‘deck building‘- mechanisme te gebruiken in de vorm van maar liefst 500 kaarten die je kunt verzamelen en gebruiken tijdens het spel.

Dominion won verschillende prijzen, waaronder het begeerde Duitse Spiel des Jahres in 2009 en bleek het begin van een serie aan populaire Deck Building gezelschapsspellen. Maar welk spel moet jij nou hebben?

• Dominion (Second Edition): De grootvader van de strategische kaartspellen! Zowel het basisspel als de uitbreidingen van Dominion vind je in ons assortiment. Welke uitbreiding moet je hebben? De populairste zijn toch wel Dominion - Prosperity en  Dominion: Empires.
• Harry Potter Hogwarts Battle: A Cooperative Deck Building Game: Combineert het beste van drie werelden: Deckbuilding, bordspellen en coöperatieve spellen!
  Samen met je teamgenoten is jouw doel om alle populaire schurken uit de serie te proberen uit te schakelen. Ook de twee beste uitbreidingen zijn te krijgen via SpellenVariant. Namelijk Harry Potter Hogwarts Battle – The Monster Box of Monsters Expansion (hierin speel je als Harry, Hermione, Ron, Neville of Luna Lovegood) en Harry Potter: Hogwarts Battle – The Charms and Potions Expansion (waarin Ginny Weasley is toegevoegd!)
• Clank!: Catacombs: Catacombs is één van de ‘Clank!’ games - een bekende serie in de spellenwereld. Dit spel is een deckbuilding-avontuur pur sang, maar wel één die je kan blijven spelen. Elke reis naar de catacomben is namelijk uniek, omdat je tegels legt om de kerker te creëren. Je reis verloopt iedere keer dat je speelt toch weer net anders dan je had gedacht.

The Binding of Isaac: Four Souls: Ook dit is weer een mooi voorbeeld van een gezelschapsspel voor volwassenen dat is groot geworden door zijn fanbase. Gebaseerd op de geliefde videogame The Binding of Isaac, wist het spel namelijk genoeg geld op te halen op crowd-funding platform Kickstarter, waarna het pas werd uitgebracht!